Schepping
‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑‑
De teksten van Oegarit hebben tot nu
toe geen echt scheppingsverhaal
opgeleverd. Het blijft beperkt tot de
almachtige EL, die de schepper is
van de goden én van de mensen.
Eenmaal dat gedaan, wordt het een rustige
wijze, vaderlijke god en laat de
daadkracht verder over aan anderen,
zoals BAAL. EL is wel de
stier als symbool voor kracht en
scheppingskracht. Hij wordt 'bny
bnwt' genoemd:schepper van geschapen
zaken=gever van potentie. Het
scheppingsverhaal blijft steken bij EL, de
vriendelijke, meedogende en vader van
de koning. Daarbij gaan de
Kanaanieten meteen over naar de
werkelijkheid en die is, dat ze een
koning hebben, die door EL is
aangesteld en dat schijnt voor hen alles
te verklaren. De voorzitter van de
goddelijke vergadering op de berg van
de vergadering (har mFced in
het Hebreeuws of Armageddon in het Grieks)
verklaart voor hen kennelijk alles.
Egypte, Mesopotamië en Griekenland
gaan wel in op het ultieme begin,
ofwel 'de eerste keer', ofwel een waterige
chaos, die gescheiden wordt
in zoet en zout water, of die
gescheiden wordt in land en water.
Toch zijn er in de diverse legenden
van Oegarit toch aankopingspunten in
een dergelijke scheppingsvoorstelling
terug te vinden.
Net zoals bij de Egyptenaren speelt
de aanval van het water een
belangrijke rol. In Egypte is er de
NOEN (overstroming en vader der
goden en is er de DEMIURG als
aanjager). In Oegarit wordt gesproken van
YAM‑ZEBUL (prins van de zee), ATHIRAT
van de zee en kunnen we BAAL zien
als de aanjager van cruciale
gebeurtenissen. Wat te zeggen van de
gulzigaards SJACHAR en SJALEM, die
een lip aan de hemel en een lip aan
de aarde zetten en alles daartussen
veroberen.
Tenslotte is er HIJAN/CHUSOR, die
belangrijk is bij het begin van de
wereld met al zijn uitvindingen.
Pas bij de Feniciërs en dan nog uit
de derde of vierde hand via o.a. bij
Philo van Byblos komen we een echt
scheppingsverhaal tegen.
Zie o.a.:
‑ De schepping van de wereld,
mythische voorstellingen in het oude
nabije oosten, D.van der Plas,
B.Becking, D.Meijer, Coutinho,
Muiderberg, 1990.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten