|
ADONIS
Inleiding:
Deze naam is een grieks-latijnse godennaam en tot stand
gekomen door het woord ’adoni te gebruiken van de noordwest-Semietische
culten = heer. Het werd reeds gebruikt als een goddelijke toevoeging in het 3e
millennium v.C. Het is het zelfstandig naamwoord ’adanu > ’adon, dat
voorzien werd van het achtervoegsel –iy / -î voor de eerste persoon enkelvoud
= mijn heer. We komen het als zodanig tegen in aanroepende formules van de
Papyrus Amherst 63, kolom 12 (13). In de semietische teksten verwijst het
niet naar een of andere godheid in het bijzonder, behalve in joodse
overleveringen, waar het meervoud van majesteit ’Adonay letterlijk “mijne
heren” betekent en een surrogaat is voor de onuitsprekelijke naam van Yahvé.
The world
of the Phoenicians, Sabatino Moscati in a translation by Alastair Hamilton:
p.58: The
third god of Byblos,
Adonis, is only given this name by the Greek authors. The name, however, is
obviously Semitic – adon = ‘master’, and the pronominal suffix, -î, ‘my
master’. The same Greek sources present the figure of a young god who dies
and resurrected. He expresses the animal death and rebirth of earthly
vegetation and is thereby connected with the figure of the mother goddess in
the cult and the myth …………
The Greek
myth is an obvious repetition of the ancient Oriental myth of Dumuzi, Tammuz,
Osiris, Telipinu, Baal, …………….
p.65: The
sanctuary of Aphka was in the Lebanese
mountains at the source of the river Adonis, now Nahr Ibrahim. Offerings to
Astarte were cast into a bowl…………..
As the
river neared the sea the riverwater occasionally turned in reddish colour.
Lucian relates that according to the faithful the red was the blood of
Adonis……………………
Griekse mythologie:
Adonis is hierin de held, die bemind wordt door Aphrodite.
Hij blijkt de zoon te zijn van verschillende personen volgens evenzovele
overleveringen. Afhankelijk van de bron zijn dat Cinyras en Myrrha, of van
Phoenix en Alphesiboea, of van Cinyras en Methaene, of van Théas en Myrrha.
Om zijn schoonheid te bewaren verborg Aphrodite hem in een korf, die ze aan
Persephoné toevertrouwde. Toen hij op de jacht door een wild zwijn gedood
was, verkreeg Aphrodité gedaan, dat hij slechts de helft van het jaar bij
Persephoné in de onderwereld behoefde te blijven, de andere helft van het
jaar brengt hij bij de goden door op de Olympus. Uit zijn bloed ontstond de
tedere en kort bloeiende anemoon. Een versie van het verhaal houdt in, dat
Persephoné Adonis niet meer wil teruggeven. Toen besliste Zeus, dat Adonis
een derde van het jaar bij Aphrodite en een derde van het jaar bij Persephoné
zou blijven, terwijl hij over een derde van het jaar vrij zou kunnen
beschikken. Adonis verkoos ook die tijd met Aphrodité door te brengen.
Oorsprong en aard:
De mythe heeft echter ondanks de griekse hoge vlucht een
semietische oorsprong en wel duidelijk fenicisch. De naam komt dan ook van
’dn = heer, hetgeen een toevoegsel is voor koningen en goden. Hij wordt
geidentificeerd als Osiris en
Dumuzi/Tammuz volgens diverse bronnen in latere tijden. Waar stond de godheid
eigenlijk voor? Daar circuleren verschillende meningen over, zoals ‘geest van
de vegetatie’, ‘stervende god’, ‘agrarisch karakter’, ‘Ešmoen’, ‘parfum als
attribuut’, ‘de mislukte jager’. De oorsprong is echter duidelijk fenicisch
met een godheid, die sterft en toch weer komt tot een wederopstanding. Adon
wordt echter in de loop der tijd totaal vergriekst, waarbij hij als Adonis
mysterieuze culten en hele tuinen krijgt bijgevoegd.
Adonis-feesten:
In Griekenland werden feesten in de hoogzomer gehouden ter
ere van Adonis, Deze veelal orgiastische feesten eindigden met klaagzangen
over de dood van de held. In Athene werd in de 5e eeuw v.C het
feest georganiseerd door vrouwen op de daken van de huizen. In Alexandrië
werd in de 3e eeuw na Chr. het feest in het koninklijk paleis
gevierd in aanwezigheid van de koningin als het schijnbeeld van Adonis. In
Byblos werd in de keizertijd een Adonis vereerd tijdens openbare feesten,
waaraan ook mannen deelnamen. Hieraan werd de heilige prostitutie van de
vrouwen gekoppeld. Na de klaagzangen over de dood van de helden volgden hier
echter vreugdevolle liederen over de wederopstanding (égersis). In al deze
plaatsen werden speciale Adonis-tuinen aangelegd.
Ammianus Marcellinus schrijft over het festival van Adonis
in Byblos in de 4e eeuw v.C het volgende: “Bij de dood van koning Grumbates tegen de Perzen tijdens Constantijn
(337-361 na Chr) wordt een begrafenisceremonie gehouden: de vrouwen beklagen
zich luid over de hoop van de natie, die neergemaaid werden in de bloem van
hun jeugd, terwijl zij zich kommervol en huilend op de gebruikelijke manier
op de borst slaan. Net zoals de priesteressen van Venus worden gezien in het
treuren bij het jaarlijkse festival van Adonis, dat, zoals de mystieke kennis
van de religie ons verteld, een soort symbool is van rijpend graan.”
Syro-fenicische cultus:
De ontdekking van een tempel voor Adonis te Dura-Eurropos
geeft inzicht in de cultus in het semietische milieu. Deze tempel is voorzien
van een lange toegang (54m lang en 8-11m breed). De eigenlijke tempel bestaat
uit een boog over de ‘naos’, geflankeerd door 2 kamers. Daarnaast staat een
tempel van Atargis en ook zijn er nog 9 aparte zalen, waar de
‘thiases’(=Marzeh) bijeenkwamen. Geen enkele andere tempel bevat hier zoveel
ruimtes voor de heilige banketten.
In 181/182 na Chr. worden een zuilengalerij en een
provisiekamer toegevoegd aan het tempelcomplex, hetgeen er op wijst, dat het
een onderdeel vormt voor de heilige maaltijden. De wijding vind plaats door 2
personen, een met een arabische naam Solaios en een met arameese naam
Gornaios (zoon van de hogepriester en tevens ‘desmophulax’). Dat laatste is
een titel voor een heilige functionaris voor de cultus van Adonis. Dit soort
wijding ging niet gepaard met offers, want in het hele tempelcomplex is geen
enkel altaar aangetroffen. Adonis blijkt in Dura-Europos een agrarisch
getinte godheid te zijn en daarbinnen speciaal een wijngod. Op andere
plaatsen beschikt Adonis over tuinen, die voorzien zijn van taveernes, waar
de wijn gedronken wordt. Soms beschikt hij zelfs over een heilig bos, zoals
te Bethléem: “Bethleem lucus adumbrat
Thamuz, id est Adonidis” (Jér., Ep. 58,3).
Punische cultus:
Deze wordt in Noord-Afrika aangetroffen in de Romeinse
periode. Een ‘sacerdos Adonis’ wordt genoemd in een inscriptie uit Béchateur
(Thisi, IL Tun I 1188) en uit een wijding uit de omgeving van Nepheris vanuit
de jaren 198 en 209 na Chr., die begint met de woorden “Adoni Aug(usto) sac(rum)” (CIL.VIII, 24031). Deze titel refereert
niet aan de Syro-fenicische Adonis, maar gewoon aan Baal Hamon (afrikaanse
Saturnus).
De Adonis van
Byblos:
Byblos et la
fête des Adonis, Brigitte Soyez, Leiden, E.J.Brill 1977.
Les fêtes
adonidiennes apparaissent, au terme de cet ouvrage, comme le noyau de vie
cultuelle giblite. Sans remettre en cause la définition même du mythe, la
question de la date des Adonies nous a permis d’ébaucher leur origine à la
fois historique et poétique, les conditions qu’elles nécessitaient et la
manière dont elles se déroulaient.
J’insisterai davantage, pour finir, sur la
notion de couple qu’impose la présence, à la tête du panthéon local, de deux
divinités cardinales, Adonis et Ba‘alat. Cette dualité est loin, en fait,
d’être un phénomène unique. Si l’on accepte le cas de Béryte, dont les cultes
sont largement calqués sur la croyances syriennes et, plus spécifiquement
héliopotaines, Sidon et Tyr connaissent, elles aussi, la dyade.
Tout porte donc
à croire, qu’il faut chercher ailleurs qu’en Phénicie les origines de la
trinité dont les Syriens firent au contraire grand usage. Les panthéons
côtiers, en profonde mutation à partir de la période hellénistique, sont
unanimement fidèles à la fécondité ancestrale, symbolisée par l’une ou
l’autre forme d’Astarte. Mais à ses cotés une entité nouvellement créeé. Que
l’on peut qualifier de dieu jeune, a supplanté Ba‘al.
Nous
entrevoyons là une révolution commune dans la mentalité religieuse du
temps ; une continuité existe puisqu’Adonis est devenu, au même titre
qu’Eshmun et que Melqart, la dépositaire de la fertilité vitale de la nature,
mais on devine, davantage encore, la marque d’une ouverture car l’inquiétude enracinée
dans la personnalité de Ba‘al disparaît peu à peu avec la naissance d’espoir
auquel participent les divers avatars de l’Adonis giblite. La perspective
divine s’est, en somme, élargie. La peur fait place à l’espérance ; la
salut est tout proche et la moisson ne cessera jamais d’être abondante.
Literatuur :
- E,Lipinski,
Dictionnaire de la civilisation Phénicienne et Punique, Brepols, Leuven 1992.
- W.Atallah,
Adonis dans la littérature et l’art grecs, Paris 1966.
- G.Piccaluga,
Adonis e i profumi di un certo strutturalismo, Maia n.s.26 (1974).
Adonis, i
cacciatori falliti e l’avvento dell’agricoltura, Il mito greca, Roma 1977,
p.33-48.
- B.Soyez,
Byblos et la fête des Adonies, Leiden 1977.
- S.Ribinchini,
Adonis, Aspetti ‘orientali’ di un mito greco, Roma 1981.
Adonis. Relazioni del Colloquio in Roma (1981), Roma 1984.
- G.J.Baudy, Adonisgärten. Studien zur antiken
Samensymbolik, Königstein, 1986.
-
M.J.Rostovtzelf + F.E.Brown + C.B.Welles, The Excavations at Dura-Europos,
Preliminary Report of the Seventh and Eight Seasons of Work 1933-1934 and
1934-1935. New Haven
1939.
-
F.Cumoni, Les desmophulax d’Adonis, Syria 22 (1941). P.292-295.
J.T.Milik,
Dédicaces faites par des dieux (Palmyre, Hatra, Tyr) et des thiases
sémitiques à l’époque romaine, Paris 1972, p.142, 204-205.
- J.Toutain,
Bulletin de la societé nationale des Antiquaires de France 1915, p.269-299 +
BAC 1918 p.CLXX – CLXXII.
-
Sabatino Moscati, The world of the Phoenicians.
-
G.E.Markoe, Phoenicians, Berkely, 2000.
-
C.R.Krahmalkov, Phoenician-Punic Dictionary, Leuven 2000.
|
ADONIS
Introduction:
This name
is a Greek-Latin Gods name and established by using the word ’adoni of the
Northwest Semitic cults = Mr. It was already used as a divine addition in the
3rd millennium BC. It is the noun 'adanu> adon, which was completed with
the suffix -iy / -i for the first person singular = my lord. We come as such
against the calling in of the formulas Papyrus Amherst 63, column 12 (13). In
the Semitic texts it does not refer to any deity in particular, except in
Jewish traditions, where the plural of majesty "Adonay literally "
gentlemen " and means a substitute for the ineffable name of Yahvé.
The world
of the Phoenicians, Sabatino Moscati in a translation by Alastair Hamilton:
p.58: The
third god of Byblos,
Adonis, is only given this name by the Greek authors. The name, however, is
obviously Semitic – adon = ‘master’, and the pronominal suffix, -î, ‘my
master’. The same Greek sources present the figure of a young god who dies
and resurrected. He expresses the animal death and rebirth of earthly
vegetation and is thereby connected with the figure of the mother goddess in
the cult and the myth …………
The Greek
myth is an obvious repetition of the ancient Oriental myth of Dumuzi, Tammuz,
Osiris, Telipinu, Baal, …………….
p.65: The
sanctuary of Aphka was in the Lebanese
mountains at the source of the river Adonis, now Nahr Ibrahim. Offerings to
Astarte were cast into a bowl…………..
As the
river neared the sea the riverwater occasionally turned in reddish colour.
Lucian relates that according to the faithful the red was the blood of
Adonis……………………
ADONIS
(part 2).
Greek
mythology:
Adonis,
the hero, who is loved by Aphrodite. He turns out to be the son of different
people claimed so many traditions. Depending on the source that are: Cinyras
and Myrrha, or Phoenix
and Alphesiboea, or Cinyras and Methaene, or Théas and Myrrha. To preserve
its beauty Aphrodite hid him in a basket, which she entrusted to Persephone.
When he was on the hunt he was slain by a wild boar. Aphrodite obtained done,
that he only half of the year with Persephone need to stay in the underworld,
the other half of the year, he lived with the gods on Olympus.
His blood began the tender and short blooming anemone. A version of the story
implies that Perséphone Adonis does not want to return. When Zeus decided
that Adonis would remain one third of the year with Aphrodite and one third
of the year with Persephone, while he could freely dispose of a third of the
year. Adonis also chose to spend that time with Aphrodite.
Origin
and nature:
However,
the myth, despite the Greek booming, is of Semitic origin and obvious
Phoenician. The name also comes from 'dn = gentleman, which is an additive
for kings and gods. He is identified as Osiris
and Dumuzi / Tammuz according to several sources in later times. Where the
deity was actually for? There circulate different opinions about such as: "spirit
of vegetation, '' dying god ',' agrarian character”, '' Ešmoen '', “perfume
as an attribute," "the failed hunter”. The origin is clearly a
Phoenician god who dies and yet comes back to a resurrection. Adon is,
however, in the course of time, a total Greek transformation, wherein he as
Adonis mysterious cults and whole gardens gets attached.
Adonis
festivals:
In Greece were
partying in high summer in honour of Adonis, this often ended in orgiastic
celebrations with lamentations about the death of the hero. In Athens in the 5th
century BC the party was organized by women on the roofs of the houses. Alexandria was in the
3rd century AD the festival celebrated in the royal palace in the presence of
the Queen as the Adonis simulacrum. In Byblos
was honoured an Adonis in the imperial period during public celebrations, to
which men also took part. To this holy prostitution of the women were linked.
After the lamentations about the death of the heroes followed however joyful
songs about the resurrection (égersis). In all these places special Adonis
gardens were laid out.
Ammianus
Marcellinus writes about the festival of Adonis at Byblos in the 4th century
BC that "The death of King Grumbates against the Persians during
Constantine (337-361 AD) a funeral ceremony is held: the women complain
loudly about hope of the nation, which mowed down in the flower of their
youth were, while they beat their woeful and crying in the usual way on the
chest. Just as the priestesses of Venus were seen in grieving at the annual
festival of Adonis, that, as the mystical knowledge of religion tells us, is
a kind of symbol of ripening grain. "
ADONIS
(part 3).
Syro-Phoenician
cult:
The
discovery of a temple to Adonis to Dura-Eurropos provides insight into the
cult in the Semitic environment. This temple has a long access (54m long and
8-11m wide). The actual temple consists of an arc about the "naos",
flanked by two rooms. In addition, a temple of Atargis
and there are 9 separate rooms, where the 'thiases' (= Marzeh) met. No other
temple here has so many rooms for sacred banquets.
In
181/182 AD a colonnade and a pantry was added to the temple complex, which
indicates that it is a part of the sacred meals. The ordination will take
place by two people, one with an Arabic name Solaios and with Aramaic name
Gornaios (son of the high priest and also 'desmophulax). The latter is a
title for a holy officer for the cult of Adonis. This kind of ordination was
not accompanied by sacrifices, because it is not found any altar in the
entire temple complex. Adonis appears in Dura-Europos to be an agricultural
deity and toned inside a specially god of the wine. In other places Adonis
boasts gardens, which feature taverns, where wine is drunk. Sometimes he even
has a sacred grove, as Bethléem "Bethleem lucus adumbrat Thamuz, id est
Adonidis" (Jer, Ep 58.3..).
ADONIS
(Part 4).
Punic
cult:
This is
found in North Africa during the Roman
period. A 'sacerdos Adonis' is mentioned in an inscription from Béchateur
(Thisi, IL Tun I in 1188) and an ordination from around Nepheris from the
years 198 and 209 AD., Which begins with the words "Adoni Aug (usto) sac
(rum) "(CIL.VIII, 24031). This title does not refer to the
Syro-Phoenician Adonis, just to Baal Hamon (African Saturn).
Adonis
van Byblos:
Byblos and the feast of Adonis, Brigitte Soyez, Leiden, E.J.Brill 1977.
The
adonidiennes parties appear at the end of this book, as the living core of giblite
worship. Without calling into question the very definition of myth, the
question of the date of the Adonies allowed us to outline their origin both
historical and poetic, and the conditions they require and how they unfolded.
I
insist further, finally, on the concept of torque imposed by the presence at
the head of the local pantheon of deities two cardinal, Adonis and Ba'alat.
This duality is far, in fact, to be a unique phenomenon. If one accepts the
case of Berytus, whose services are broadly based on the Syrian beliefs and
specifically héliopotaines, Sidon and Tyre know, too, the
dyad.
Everything
leads to believe, to look elsewhere than the Phoenician origins of the
trinity which the Syrians made great use instead. Coastal pantheons,
undergoing profound changes from the Hellenistic period were unanimously
faithful to ancestral fertility, symbolized by one or another form of
Astarte. But at his side a newly created entity, which can be described as
young god Ba'al supplanted.
We see
there a common religious revolution in the mentality of the time; continuity
exists because Adonis became, along with Eshmun and Melqart, the custodian of
the vital fertility of nature, but we guess, even more, make an opening for
the anxiety rooted in personality Ba'al gradually disappears with the birth
of hope involving the various avatars of Adonis giblite. God's perspective
is, in fact, increased. Fear makes room for hope; the salvation is at hand
and the harvest will never cease to be abundant.
Literatuur :
- E,Lipinski,
Dictionnaire de la civilisation Phénicienne et Punique, Brepols, Leuven 1992.
- W.Atallah,
Adonis dans la littérature et l’art grecs, Paris 1966.
- G.Piccaluga,
Adonis e i profumi di un certo strutturalismo, Maia n.s.26 (1974).
Adonis, i
cacciatori falliti e l’avvento dell’agricoltura, Il mito greca, Roma 1977,
p.33-48.
- B.Soyez,
Byblos et la fête des Adonies, Leiden 1977.
- S.Ribinchini,
Adonis, Aspetti ‘orientali’ di un mito greco, Roma 1981.
Adonis. Relazioni del Colloquio in Roma (1981), Roma 1984.
- G.J.Baudy, Adonisgärten. Studien zur antiken
Samensymbolik, Königstein, 1986.
-
M.J.Rostovtzelf + F.E.Brown + C.B.Welles, The Excavations at Dura-Europos,
Preliminary Report of the Seventh and Eight Seasons of Work 1933-1934 and
1934-1935. New Haven 1939.
- F.Cumoni, Les
desmophulax d’Adonis, Syria 22 (1941). P.292-295.
J.T.Milik,
Dédicaces faites par des dieux (Palmyre, Hatra, Tyr) et des thiases
sémitiques à l’époque romaine, Paris 1972, p.142, 204-205.
- J.Toutain,
Bulletin de la societé nationale des Antiquaires de France 1915, p.269-299 +
BAC 1918 p.CLXX – CLXXII.
-
Sabatino Moscati, The world of the Phoenicians.
-
G.E.Markoe, Phoenicians, Berkely, 2000.
-
C.R.Krahmalkov, Phoenician-Punic Dictionary, Leuven 2000.
|
